Prognose: opnieuw onvoldoende budget langdurige zorg in 2023

Op het verzoek van het Ministerie van Volksgezondheid, Wetenschap en Sport (VWS) heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) een prognose gemaakt over het budget van de langdurige zorg in 2023. De NZa gaf in februari al aan grote uitdagingen te zien voor de betaalbaarheid en organisatie van de Wet langdurige zorg (Wlz). De NZa verwacht ook op basis van de nieuwe prognose dat het Wlz-kader voor 2023 onvoldoende is.

Tekort opvangen door mogelijke inzet herverdelingsmiddelen

Voor 2023 verwacht de NZa een tekort tussen de 103 en 388 miljoen euro in de Wlz. Het ministerie van VWS kan naar aanleiding van deze prognose beslissen om resterende herverdelingsmiddelen van 125 miljoen euro in te zetten. Hiermee kan een deel van het verwachte tekort opgevangen worden. De NZa zag in februari al een grote onzekerheid over de instroom van ggz-wonen cliënten.  We hebben nu een duidelijker beeld van het financiële effect van de instroom van ggz-wonen cliënten ten opzichte van februari. De sterke stijging cliënten met een indicatie voor ggz-wonen blijft net als in 2021 en 2022 een verklaring voor de toenemende uitgaven aan de Wlz.

Toekomstbestendige langdurige zorg

De uitgaven aan de langdurige zorg stijgen al jaren. De NZa adviseerde eerder al dat er stappen nodig zijn om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden. In het advies Scheiden wonen en zorg van de NZa wordt onder andere aangegeven dat aanpassingen in de aanspraak van zorg nodig zijn. Ook geven we daarin aan dat wetswijzigingen nodig zijn om de mogelijkheden te versterken om via zorginkoop te sturen op extramurale leveringsvormen. Daarnaast moeten er politieke keuzes gemaakt worden. Specifiek voor ggz-wonen heeft de NZa een informatiekaart gemaakt. Hierin laten we zien welk zorgpad de cliënt heeft afgelegd voor de instroom in de Wlz. In de informatiekaart dringen we aan om te onderzoeken voor welke cliënten Wlz-zorg écht passend is. Ook vragen we om de toegangscriteria tot de Wlz-zorg nader te onderzoeken.

Vinger aan de pols

De hierboven genoemde prognose gaat over het budget voor het nu lopende jaar, 2023. In de afgelopen periode hebben wij ook verschillende signalen ontvangen over de financiële druk die zorgaanbieders in de langdurige zorg verwachten in 2024. We zijn in gesprek met zorgkantoren, zorgaanbieders en cliëntenorganisaties om de ontwikkelingen in de gaten te houden. Daarnaast monitoren we of het budgettair kader voldoende is en of de zorgplicht goed ingevuld wordt. Ons uitgangspunt daarbij is dat zorg beschikbaar moet zijn en blijven voor de cliënten die hierop zijn aangewezen.