Transitie acute zorg mogelijk door ondersteuning in bekostiging

De acute zorg staat onder grote druk. De zorgvraag stijgt en er is te weinig personeel. Om de acute zorg toekomstbestendig te maken moet de acute zorgketen een verandering doormaken. In het Advies bekostiging acute zorg legt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) uit hoe de bekostiging en financiering deze verandering ondersteunt.

Meer samenwerkingen door passende bekostiging

In de afgelopen tien jaar zien we een flinke stijging van huisartsenposten die zich vestigen bij de spoedeisende hulp. We zien daarnaast dat huisartsenposten en de spoedeisende hulp de triage van patiënten steeds meer samen uitvoeren. De medisch specialist kan zo meedenken over patiënten van de huisartsenpost. Daarvoor moet snel overleg tussen beiden plaats kunnen vinden. We voeren daarom op dit moment gesprekken met partijen om een structurele bekostigingsmogelijkheid voor meedenkconsulten te introduceren. Ook spoedpleinen waar de huisartsenpost, spoedeisende hulp, dienstapotheek en mogelijk nog meer acute zorgaanbieders samenwerken komen steeds vaker voor. Deze samenwerkingsvormen met veel flexibiliteit tussen huisartsenposten en de spoedeisende hulp zijn belangrijk in de verandering naar toekomstbestendige acute zorg. Verschillende bekostigingsvormen zorgen juist voor schotten waardoor integratie en samenwerking moeilijk is. We vinden een flexibele en integrale vorm van bekostiging op de lange termijn daarom veelbelovend. De NZa wil samen met zorgaanbieders en zorgverzekeraars bekijken wat de gevolgen van een integrale bekostiging zijn in de vorm van een experiment.

Nog stappen nodig voor beschikbaarheidsbekostiging

Door de stijgende zorgvraag en te weinig personeel en middelen is het belangrijk dat er scherpe (politieke) keuzes worden gemaakt over een toekomstbestendige inrichting van de acute zorg en de beschikbaarheid van de spoedeisende hulp. Een beschikbaarheidsbekostiging voor de spoedeisende hulp trekt bekostigingsprikkels gelijk en geeft zorgaanbieders financiële vrijheid, is goed voor de samenwerking en maakt het makkelijker om afspraken te maken. Hiervoor moet de organisatie van acute zorg eerst toekomstbestendig zijn. Ook zijn er duidelijke kaders nodig gebaseerd op nieuwe normen voor de beschikbaarheid van de spoedeisende hulp. Tegelijkertijd moeten deze kaders genoeg ruimte bieden voor regionale invulling. Zonder een normenkader wordt een verandering met meer samenwerking juist belemmerd. De NZa adviseert de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om spoedig tot een nieuw normenkader komen. We vinden het daarnaast belangrijk dat in een beschikbaarheidsbekostiging afspraken worden gemaakt over de uitkomsten van acute zorg. De NZa wil samen met het ministerie van VWS en betrokken partijen starten met de nodige verandering in de acute zorg.

Meer zorgcoördinatie in de keten belangrijk

In maart 2024 publiceren we het advies over de bekostiging van zorgcoördinatie. Zorgcoördinatie is belangrijk om zowel de instroom, doorstroom als uitstroom in de acute zorgketen te verbeteren.

Informatie over de ontwikkelingen in de acute zorg van 2017 tot 2021 is te vinden in de Monitor acute zorg 2023.