Eerste stappen mogelijk naar nieuwe bekostiging spoedeisende hulp
De spoedeisende hulp (seh) en de acute verloskunde zijn cruciale onderdelen van de acute zorg. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil deze financieren door een budgetbekostiging. Ziekenhuizen en zorgverzekeraars spreken dan een vast budget af waardoor deze zorg beschikbaar blijft, ongeacht hoeveel zorg zij leveren. In dit rapport zet de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de opties op een rij om dit op korte termijn te doen. Tegelijkertijd blijven duidelijke keuzes nodig over de organisatie van de acute zorg, vooral door het aanhoudende personeelstekort.
Invoering
De NZa concludeert dat een snelle invoering van de budgetbekostiging in 2026 niet haalbaar is. Er is meer tijd nodig om de budgetbekostiging goed te verwerken in het inkoopbeleid van zorgverzekeraars, de contractering en de risicoverevening. Ook kan een te snelle invoering leiden tot extra kosten in de ziekenhuiszorg. De minister van VWS kan in 2025 wel al belangrijke beslissingen nemen voor een invoering vanaf 2027. Het nadeel hiervan is dat we maar een gedeelte van de kosten van de seh via het budget kunnen bekostigen. Daardoor draagt deze optie in beginsel minimaal bij aan de toegankelijkheid. Een bredere optie, mogelijk vanaf 2028, draagt daar meer aan bij en sluit beter aan bij de huidige praktijk. Om een budgetbekostiging in te voeren voor de acute verloskunde is verder onderzoek nodig naar de gevolgen hiervan. Dat is nog niet eerder onderzocht.
Keuzes nodig
De acute zorg staat voor een maatschappelijke opgave. Dat stelde de NZa in eerdere adviezen. Er is een stijgende vraag naar zorg, een tekort aan zorgprofessionals en samenwerkingen moeten beter. Een budgetbekostiging kan bijdragen aan een toekomstbestendige acute zorg, maar lost het personeelstekort niet op. Er moeten om die reden duidelijke keuzes worden gemaakt over de optimale inzet van schaars personeel. De NZa adviseert om, naast de invoering vanaf 2027 of 2028, praktijkgericht te werken aan de organisatie van de acute zorg. Ook de betrokken partijen voelen deze urgentie. Daarnaast dringen we erop aan de effecten van de budgetbekostiging te meten. Belangrijk daarbij is de impact van deze verandering voor de patiënt.
Vervolg
De NZa zet zich in voor de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg. Dat doen we, onder andere, door de ontwikkeling van de bekostiging. Dit is het eerste deel van een tweedelig rapport. We verwachten het tweede deel, over de uitvoering van de budgetbekostiging, in de zomer van 2025 te publiceren.