Meer ruimte voor passende zorg in regelgeving farmaceutische zorg

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) publiceert vandaag al de regelgeving van de farmaceutische zorg voor 2023. Zo hebben apothekers en zorgverzekeraars voldoende tijd om zich hierop voor te bereiden. De belangrijkste wijziging is een aanpassing in de bekostiging van de terhandstelling van geneesmiddelen door middel van de zogenoemde geïndividualiseerde distributievorm (GDV). Daarnaast komt per 1 januari 2022 een nieuwe facultatieve prestatie beschikbaar.

Een GDV is een specifieke verpakkingsvorm van medicijnen, waarvan de medicijnrol het bekendste voorbeeld is. Patiënten die doorgaans meerdere geneesmiddelen gebruiken, hebben soms moeite met het ordenen van hun medicijnen. Een medicijnrol kan hen daarbij helpen, omdat de medicijnen hierin per innamemoment verpakt worden. Dit ondersteunt patiënten in het goed en veilig gebruiken van medicijnen.

Wijziging bekostiging

Op dit moment brengen farmaceutische zorgaanbieders per geneesmiddel in de GDV een terhandstelling in rekening. Dit betekent dat hoe meer geneesmiddelen de patiënt door middel van een GDV verstrekt krijgt, hoe hoger de totale terhandstellingskosten van de GDV zijn. Met ingang van 2023 mag een zorgaanbieder niet langer een terhandstelling per geneesmiddel in de GDV in rekening brengen. In plaats daarvan mag deze één tarief in rekening brengen voor de terhandstelling van alle geneesmiddelen die onderdeel zijn van de GDV.

In de apotheekzorg is er sprake van vrije tarieven. De NZa heeft dus geen rol in de totstandkoming van de tarieven. Het is de verantwoordelijkheid van zorgverzekeraars én zorgaanbieders om een tarief overeen te komen dat gemiddeld voldoende kostendekkend is om kwalitatief goede farmaceutische zorg te kunnen leveren.

Passende zorg

In ons advies passende zorg benadrukken wij de noodzaak om productieprikkels uit de bekostiging weg te nemen om passende zorg te stimuleren. Met de wijziging van de GDV-bekostiging verminderen wij de productieprikkel en wordt doelmatig geneesmiddelengebruik gestimuleerd. Er ontstaat namelijk meer ruimte voor het minderen en stoppen van medicatie. De apotheker heeft als medicatiespecialist hier een belangrijke signalerende functie in. Ook heeft de apotheker een adviserende rol naar de voorschrijver (vaak de huisarts) over effectief, veilig en doelmatig geneesmiddelengebruik op basis van de persoonlijke gezondheidstoestand van de patiënt. Met deze wijziging kan de apotheker inzetten op het minderen en stoppen van bepaalde geneesmiddelen zonder daarbij inkomsten op de terhandstelling te verliezen.

De Patiëntenfederatie kan zich vinden in het aanpassen van de GDV-bekostiging. Zij noemt het een goede zaak dat de bekostiging straks meer ruimte biedt om kritischer te kijken of ieder medicijn wel nodig is, of dat het medicijngebruik in overleg kan worden afgebouwd. Directeur Dianda Veldman:

Met de wijziging ontstaat meer ruimte om samen met de patiënt en in afstemming met de voorschrijver te kijken naar bewust gebruik: niet meer geneesmiddelen gebruiken dan nodig, niet minder dan noodzakelijk. En dat zou vaker moeten gebeuren.

Nieuwe facultatieve prestatie per 2022

Met ingang van 1 januari 2022 wordt er een nieuwe facultatieve prestatie opgenomen in de regelgeving voor farmaceutische zorg. Deze facultatieve prestatie richt zich op het begeleiden van patiënten om het geneesmiddelengebruik te optimaliseren, in samenwerking met de huisarts. Zorgverzekeraars en zorgaanbieders kunnen via de nieuwe prestatie afspraken maken over bijvoorbeeld farmaceutische begeleiding om patiënten te stimuleren geneesmiddelen op de juiste manier te gebruiken (therapietrouw), en patiënten te begeleiden in het minderen of stoppen van geneesmiddelen die niet (meer) nodig zijn.

Via een facultatieve prestatie kunnen zorgverzekeraars en zorgaanbieders afspraken maken over zorg die afwijkt van de reguliere prestaties, maar ook afspraken maken om bestaande zorg op een andere wijze te organiseren en bekostigen. In de Wegwijzer innovatie en preventie in de eerstelijnszorg leest u meer over deze bekostigingsmogelijkheden.