Onafhankelijke kennisbron én kritische meedenker
Naast onze verantwoordelijkheden voor regulering en toezicht hebben we als NZa ook een adviesrol. Die houdt in dat we onderzoek doen en gevraagd en ongevraagd advies geven om de zorgmarkt te verbeteren – zowel aan het ministerie van VWS als voor partijen in de zorgwereld. Voorbeeld in 2023 was ons adviesrapport over de bekostiging van betere afstemming van zorg aan kwetsbare ouderen thuis.
Veel van onze adviezen zijn het gevolg van een concrete vraag uit de zorgveld of van het ministerie. Het gaat hierbij vooral over vraagstukken rondom bekostiging. We verrichten dan analyses en onderzoek, en brengen advies uit over wat ons de beste oplossing voor het vraagstuk lijkt. Dit kan een kort advies zijn over één declaratietitel, maar ook over een breed vraagstuk, zoals de reorganisatie van spoedzorg.
Vanuit onze onafhankelijke positie hebben wij een goed overzicht over het zorgveld waardoor we vooruit kunnen kijken en spanningen vroegtijdig kunnen waarnemen. Hierdoor laten we steeds vaker onze stem horen in het maatschappelijke debat en zetten we onderwerpen om op de (politieke) agenda te zetten. Ook zonder expliciete opdrachten.
Een breder probleem
Soms leidt een specifieke adviesvraag tot een voorstel voor een breder onderzoek. Dit geldt bijvoorbeeld voor ons adviesrapport ‘Bekostiging afstemming en coördinatie voor kwetsbare ouderen thuis’. In opdracht van het ministerie van VWS doen we in 2023 onderzoek naar bekostiging van samenhangende zorg aan kwetsbare ouderen die thuis wonen. Na uitgebreid veldonderzoek blijkt de organisatie van zorg aan deze groep ouderen erg versnipperd en divers.
Maar de belangrijkste conclusie is: het gebrek aan samenhang in vooral de eerste lijn is niet alleen een probleem voor déze doelgroep, maar speelt veel breder. Een eenvoudige oplossing in de bekostiging voor deze doelgroep is daarom niet haalbaar en – nog belangrijker – lost het brede probleem niet op. De tussenoplossing die wij daarom adviseren is om eerst te bouwen aan samenwerkingsverbanden in de eerste lijn. Zowel rond de patiënt en in de wijk als op het niveau van de regio. Die samenwerking inrichten is niet alleen een belangrijke stap voor de kwetsbare ouderen, maar ook voor andere groepen patiënten. Het is bovendien hard nodig, want er zullen steeds meer mensen met complexe zorgvragen aankloppen bij de eerste lijn.
Kritische meedenker
We hebben ons advies zorgvuldig afgestemd met VWS en eeg ook bijval van zorgaanbieders en verzekeraars. Wij zien deze koers nu ook terugkomen in de Visie eerstelijnszorg 2030, die veldpartijen onlangs met elkaar hebben vastgesteld. De volgende stap is om concreet te maken hoe die nieuwe organisatiestructuren kunnen functioneren. Daar gaan we de komende jaren aan meewerken – ínclusief advies voor de bekostiging.
Dit adviestraject is een mooi voorbeeld van hoe we als NZa niet alleen een bron van kennis en inzicht zijn, maar ook een onafhankelijke en kritische meedenker in de zorgmarkt. We schuwen grote thema’s niet om samen met zorgpartijen en de overheid de beste oplossingen te vinden voor een toekomstbestendig en solidair zorgstelsel.
Jaarverslag 2023
- Toegewijd
- Ruimte voor vernieuwing en samenwerking
- Focus op risico's, samenwerking en regio's
- Onafhankelijke kennisbron én kritische meedenker