Geboortezorg

In het kort: Toenemende personeelstekorten in de kraamzorg kunnen ervoor zorgen dat cliënten niet langer de zorg kunnen ontvangen die zij daadwerkelijk nodig hebben. Om de toegankelijkheid van de kraamzorg te borgen, hebben kraamzorgorganisaties en zorgverzekeraars hierover ook dit jaar via een convenant afspraken met elkaar gemaakt. Personeelskrapte in de tweedelijnszorg heeft tot gevolg dat enkele bevallocaties in ziekenhuizen sluiten. Door personeelskrapte in de kraamzorg, de eerstelijnsverloskundigen en ziekenhuizen neemt de druk toe.   Visievorming is cruciaal om de uitdagingen in de geboortezorg aan te kunnen.

Ontwikkelingen in de geboortezorg

Door de oplopende personeelstekorten in de kraamzorg komt de toegankelijkheid van de geboortezorg steeds verder onder druk te staan. We zien bijvoorbeeld dat de werkgebieden van kraamzorgorganisaties kleiner worden. Dit betekent dat er in bepaalde regio’s onvoldoende of geen dekking van kraamzorg meer is. Ook zien we dat steeds meer kraamverzorgenden kiezen voor een zzp-constructie. Dit zorgt voor extra personeelsproblemen bij kraamzorgaanbieders. Hierdoor wordt het voor hen steeds moeilijker om cliënten de zorg te bieden die zij nodig hebben. Deze knellende toegankelijkheid is van structurele aard en vraagt om een toekomstgerichte visie en een andere organisatie van zorg.

Dit jaar hebben brancheorganisaties BO Geboortezorg en Zorgverzekeraars Nederland daarom, in navolging van 2023, een nieuw convenant afgesloten. Hierin is onder andere opgenomen dat de convenantpartijen met elkaar in overleg gaan om de kraamzorg te vernieuwen en toekomstbestendig te maken. Een van de concrete afspraken is dat de beschikbare capaciteit in kraamzorguren zorgvuldig gespreid wordt bij nijpende schaarste. Hierdoor kunnen alle verzekerden die zijn bevallen minimaal 24 uur kraamzorg ontvangen. Om daarnaast iets te doen aan de personeelstekorten in de kraamzorg, hebben de partijen een opleidingsfonds ingericht. Daarmee kunnen extra leerling-kraamverzorgenden aan de opleiding beginnen. Het convenant is voor een jaar afgesproken. Wij spelen hierin een faciliterende rol.

Door personeelskrapte in de tweedelijnszorg moesten enkele ziekenhuizen het afgelopen jaar de bevallocaties (deels) sluiten. Dit heeft gevolgen voor de werkdruk van de eerstelijnsverloskundigen. Zij moeten vaak snel oplossingen zoeken tijdens een bevalling, zoals een geschikte locatie voor de bevalling, en zij moeten meer zorg leveren door het tekort aan kraamverzorgenden.

Visievorming geboortezorg

Het is van cruciaal belang dat het veld een visie vormt om de uitdagingen waar de geboortezorg voor staat aan te kunnen. Dit geldt met name voor de kraamzorg, waar zorgverzekeraars tot op heden geen duidelijke visie hebben op de sector. Hier wordt wel om gevraagd, ook omdat het financieel niet goed gaat met een aantal kraamzorgorganisaties. In samenspraak met BO Geboortezorg wordt inmiddels toegewerkt naar een gedeelde visie op de sector. Wij houden deze ontwikkeling nauw in de gaten. Daarnaast werken we aan een herijking van de kraamzorgtarieven en ontwikkelen we met sectorpartijen een bekostiging voor verloskundig samenwerkingsverbanden. Deze verbanden maken binnen een regio afspraken over zorgpaden en de toegankelijkheid van de geboortezorg.

Meer lezen:

• NZa Magazine Samen de Zwangere centraal laten staan
• Nieuwsbericht ZN: Convenant Kraamzorg Zorgverzekeraars en Kraamzorgorganisaties