Adviezen NZa ondersteunen regionale samenwerking in de zorg

In Nederland is het aantal mensen dat zorg vraagt groter dan het zorgaanbod. De uitdagingen die dat met zich meebrengt, verschillen per regio. In het Integraal Zorgakkoord zijn daarom afspraken gemaakt om regionaal te bepalen hoe de gezondheid van Nederlanders gestimuleerd kan worden en de toegang tot zorg behouden kan blijven. De NZa is met veel samenwerkingsverbanden in gesprek gegaan over hun regioplannen. Op basis van deze gesprekken en de analyse van de plannen heeft de NZa drie adviezen opgesteld. Deze adviezen zijn van belang om regionale samenwerking verder te bevorderen en de uitvoering van de regioplannen naar passende zorg te versnellen.

Gesprek aangaan met inwoners

Door een hogere, complexere zorgvraag en arbeidskrapte staat de zorgsector onder druk. Het anders organiseren van zorg is hierdoor een zeer complexe opgave. Om het draagvlak onder inwoners te vergroten, is het belangrijk om het gesprek aan te gaan over de regionale knelpunten in de zorg en welke veranderingen er nodig zijn. Regionale samenwerkingsverbanden geven aan dat het lastig is om alle partijen blijvend te betrekken. De NZa adviseert daarom om periodiek een openbaar, maatschappelijk verslag te maken om alle belanghebbenden op de hoogte te stellen van de voortgang van de plannen. Dit verslag kan worden gebruikt om het gesprek met inwoners vorm te geven.

Duidelijke werkagenda landelijke overheid

De regio’s hebben aangegeven dat er landelijke randvoorwaarden nodig zijn om hun plannen te kunnen realiseren. Het gaat dan bijvoorbeeld om domeinoverstijgende bekostiging, gegevensuitwisseling en inwoners meenemen in de beweging naar passende zorg zodat zorgprofessionals beter in staat gesteld worden die te leveren. Het is voor de regiopartijen nu onvoldoende duidelijk of, en zo ja, wanneer en hoe deze punten de komende tijd door de landelijke overheid worden opgepakt. De NZa pleit daarom voor een gezamenlijke openbare werkagenda van overheidspartijen, voorzien van mijlpalen om regionale samenwerkingsverbanden duidelijkheid te geven.

Geranne Engwirda: “Naast het stellen van kaders willen we vooral het zorgveld faciliteren. Als het veld oplossingen aandraagt voor het dichten van de zorgkloof dan moeten we dat als overheid zo snel mogelijk opvolgen en het effect monitoren. Maar de zorgkloof is alleen te dichten als we met elkaar wendbaar zijn en de goede dingen doen. Daar hebben het ministerie van VWS, het Zorginstituut, de IGJ, de politiek en de NZa de bevoegdheden voor. Die moeten we gecoördineerd inzetten en er tijdig en helder over communiceren. Met een openbare overheidsagenda kunnen we regio’s inzicht bieden in waar de overheidspartijen aan werken en wanneer randvoorwaarden mogelijk worden gerealiseerd.”

Tussenevaluatie in 2026

Het volgende regiobeeld staat gepland voor medio 2026. De NZa adviseert om de cijfers en inzichten uit dit regiobeeld te combineren met een tussenevaluatie. De samenwerkende partijen kunnen in hun regio het gesprek aangaan of de gekozen aanpak voldoende impact heeft om de gestelde doelen te bereiken of dat er aanvullende (landelijke) maatregelen nodig zijn. De NZa blijft de ontwikkelingen in de regio’s volgen om de beoogde transformaties te stimuleren en mogelijk te maken. Samen met andere overheidspartijen en de betrokkenen in de praktijk werken we hieraan mee vanuit het vertrouwen dat dit een belangrijke sleutel is om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden.

NZa-advies en informatiekaarten inzien

Het NZa-advies om regionale samenwerking verder te bevorderen en de uitvoering van de regioplannen naar passende zorg te versnellen is in te zien op ons publicatieplatform. De informatiekaarten van de ROAZ- en regioplannen en een toelichting op ons advies voor een maatschappelijk verslag zijn als bijlage toegevoegd aan ‘Adviezen NZa op basis van Informatiekaarten'. Ga voor meer informatie over de passende organisatie van zorg in regionale zorgnetwerken en de rol van de NZa naar onze website. Alle ROAZ- en regiobeelden en ROAZ- en regioplannen zijn beschikbaar op de website van dejuistezorgopdejuisteplek.nl