Ga direct naar inhoud

Ons Toezicht

Als Nederlandse Zorgautoriteit is het onze missie om de zorg in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden. Daarom controleren wij of zorgaanbieders, zorgverzekeraars, zorgkantoren en het CAK zich aan wetten en regels houden. Op deze pagina leest u meer over ons toezicht.

Waarom houden wij toezicht?

Rijk en arm, jong en oud, gezond en ziek: in Nederland willen we goede zorg voor iedereen. Daarom mag zorg niet onnodig duur zijn. En mag elke inwoner verwachten dat het zorggeld - dat we met elkaar betalen via premies en belastingen - zinvol en verantwoord wordt besteed. Zo houden we de zorg betaalbaar voor alle inwoners.

Daarnaast zetten wij ons in voor toegankelijke zorg. Daarom is het belangrijk dat zorgverzekeraars iedereen accepteren voor een basisverzekering. Leeftijd, inkomen, leefstijl of gezondheid mogen daarbij geen rol spelen. Ook is het belangrijk dat inwoners vooraf goede informatie krijgen over hun zorg. Informatie over de inhoud en wachttijd van een behandeling bijvoorbeeld, maar ook over wat de zorg gaat kosten. Ook hier houden wij toezicht op.

Dit toezicht is zo belangrijk, dat het wettelijk is vastgesteld wat wij moeten controleren. Zo zijn wij als Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) toezichthouder op de naleving van bepalingen in de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Zorgverzekeringswet (Zvw). Meer weten over de wetten voor ons toezicht?

Hoe houden wij toezicht?

Wij controleren of zorgaanbieders, zorgverzekeraars, zorgkantoren en het CAK zich aan de wetten en regels houden. Door data-analyses, gesprekken met zorgprofessionals, meldingen die we ontvangen, samenwerking met andere organisaties en eigen onderzoek weten we wat er speelt.

We doen onderzoek en analyseren risico’s en signalen die schadelijk zijn voor de toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg én in strijd zijn met wet- en regelgeving. Op basis van onze risicoanalyses bepalen we wat er nodig is. Soms is een gesprek al voldoende om partijen gezamenlijk tot een oplossing te bewegen. En soms is verder onderzoek nodig. Dit kan leiden tot het vaststellen van een overtreding. Hierbij kunnen wij een of meerdere van onze handhavingsmaatregelen inzetten. 

Hoe krijgen wij informatie?

Om goed toezicht te kunnen houden, maken we gebruik van verschillende bronnen. Zo kijken we onder andere naar declaratiedata van zorgaanbieders die we via Vektis ontvangen, informatie uit jaarverslagen (JMV-data) of informatie over wachttijden. We houden ook toezicht op een deel van de aanlevering van deze data.

We ontvangen signalen, klachten en tips via ons meldpunt. Ook ontvangen wij data via enquêtes en uitvoeringsverslagen die partijen bij ons moeten aanleveren.

Ook werken we samen met andere organisaties en toezichthouders om informatie te krijgen. Daar zijn samenwerkingsafspraken en/of samenwerkingsprotocollen voor gemaakt. Zo proberen we de administratieve lasten bij zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgkantoren zoveel mogelijk te beperken. Daarbij geldt uiteraard dat informatie alleen binnen wettelijke kaders uitgewisseld wordt.

Hoe die samenwerking eruit ziet leest u in de Informatiekaart Samenwerking en informatie-uitwisseling.
 

Hoe kunnen wij handhaven?

Aan de hand van uitvoerig onderzoek signaleren we risico’s en communiceren dit richting de maatschappij en VWS. Als wij constateren dat er een overtreding (of een dreigende overtreding) gaat plaatsvinden, kunnen wij zelf handhaven. We hebben informele en formele handhavingsinstrumenten.

De keuze van het handhavingsinstrument hangt af van het doel dat we ermee willen bereiken. Meer weten over onze handhavingsinstrumenten en onze bevoegdheden? 

Wat valt niet onder toezicht?

Niet alle soorten toezicht horen thuis bij ons als Nederlandse Zorgautoriteit. Wij houden bijvoorbeeld geen toezicht op de kwaliteit van de zorg of de privacy wetgeving in de zorg. Wilt u meer weten over wat er niet onder ons toezicht valt?

Wat maken wij openbaar?

Wij nemen besluiten over de risico’s en gedragingen die wij onderzoeken. Een besluit kan bijvoorbeeld betekenen dat wij een van onze handhavingsinstrumenten in zetten. We publiceren alle besluiten die we wettelijk mogen publiceren. 

Signalen en meldingen

Wilt u een signaal of een melding doorgeven? Op onze Meldpuntpagina leest u wat u aan ons kunt doorgeven en hoe.